The Nobel Prize in Literature 1996

Biobibliografisk notis

English
French
German
Polish
Swedish

Logo
Wislawa Szymborska föddes den 2 juli 1923 i den lilla västpolska staden Bnin (i dag en stadsdel i Kórnik), nära Poznanü. Sedan 1931 är hon bosatt i Kraków, där hon 1945-48 studerade polsk litteratur och sociologi vid Jagellonska-universitetet. I mars 1945 debuterade hon med dikten “Szukam slowa” (“Jag söker ordet”) i en veckobilaga till dagstidningen Dziennik Polski, och under den närmaste efterkrigstiden fortsatte hon att publicera dikter i olika tidningar och tidskrifter. 1953-81 var hon verksam vid redaktionen för veckotidskriften Zycie Literackie (Det litterära livet), där hon i spalten “Icke-obligatorisk läsning” anmälde böcker i de mest skiftande ämnen: från turism, matlagning, trädgårdsodling och häxkonst till konsthistoria, T.S. Eliots kattpoem och Edward Lears nonsensdikter. Szymborska har också översatt lyrik, särskilt fransk barockpoesi och Agrippa d’Aubigné. På 80-talet medverkade hon under pseudonymen Stanczykówna i den polska “samizdat”-publikationen Arka och i exiltidskriften Kultura, utgiven i Paris. Hennes lyrik finns tillgänglig på ett stort antal europeiska språk samt dessutom på arabiska, hebreiska, japanska och kinesiska.

Priser och utmärkelser
Staden Krakóws litteraturpris 1954
Polska kulturministeriets pris 1963
Goethe-priset 1991
Herder-priset 1995
Hedersdoktor vid Adam Mickiewicz-universitetet i Poznanü 1995
Polska PEN-klubbens pris 1996

Lyrik
Dlatego zyjemy.– Warszawa : Czytelnik 1952 , wyd. 2 1985
Pytania zadawane sobie. Poezje. – Kraków : Wydaw. Literackie 1954
Wolanie do Yeti. Wiersze. – Kraków : Wydaw. Literackie 1957
Sól. – Warszawa : PIW, 1962
Wiersze wybrane. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1964
Poezje wybrane. – Warszawa : Ludowa Spółdz. Wydawnicza, 1967
Sto pociech. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1967
Poezje. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1970
Wybor poezje. – Warszawa : “Czytelnik”, 1970*
Wszelki wypadek. – Warszawa : “Czytelnik”, 1972
Wybór wierszy. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1973
Tarsjusz i inne wiersze. – Warszawa : Krajowa Agencja Wydawnicza 1976
Wielka liczba. – Warszawa : “Czytelnik”, 1976
Poezje wybrane II. – Warszawa : LSW, 1983
Ludzie na moscie.–Warszawa : “Czytelnik”, 1986
Poezje. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1989*
Wieczór autorski: wiersze. – Warszawa : “Anagram”, 1992
Koniec i poczatek. – Poznań : “a5”, 1993
Zycie na poczekaniu. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1996*
Widok z ziarnkiem piasku : 102 wiersze. – Poznan : “a5”, 1996*
14 wierszy. – Suprasl : Stowarzyszenie “Uroczysko”, 1998*
Poczta literacka czyli Jak zostac (lub nie zostac) pisarzem. – Kraków : Wydaw. Literackie, 2000*
Wiersze wybrane. – Kraków : “a5”, 2001*
Chwila. – Kraków : “Znak”, 2002*

Rymowanki dla duzych dzieci : z wyklejankami Autorki. – Kraków : “a5”, 2003*
Wiersze. – Olszanica : “Bosz”, [2003]*
Wiersze wybrane. – Wyd. nowe rozsz. – Kraków : “a5”, 2004*

Bokrecensioner
Lektury nadobowiazkowe. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1973, 1981, 1992. (“Icke-obligatorisk läsning”)
Nowe lektury nadobowiazkowe : 1997-2002. – Kraków : Wydaw. Literackie, cop. 2002*

På svenska
Aldrig två gånger. Dikter i urval och tolkn. av P.A. Bodin och R. Fjellström. – Ordström 1980.
Utopia. Urval och översättn. av Anders Bodegård. Inledning av Lars Kleberg. – FIB:s lyrikklubb 1989.
Nära ögat. Övers. Anders Bodegård. – FIB:s lyrikklubb (utk. hösten 1996).
Bredvidläsning. I urval och översättning av Anders Bodegård. – FIB:s lyrikklubb, 1997*
Dikter 1945-2002. Översättning och efterord av Anders Bodegård. – FIB:s lyrikklubb, 2003*

Dikter av Szymborska ingår även i följande antologier
Kvinnor runt Östersjön. En antologi sammanställd av M. Ottosson. – En bok för alla 1996
Du måste vittna. Poesi och reportage från Polen. Sammanställd av N. Å. Nilsson. – FIB:s lyrikklubb 1981

På engelska
Sounds, Feelings, Thoughts: Seventy Poems. Transl. and introd. by Magnus J. Krynski and Robert A. Maguire. – Princeton, N.J : Princeton University Press, 1981
People on a Bridge : Poems. Introduced and translated by Adam Czerniawski. – London : Forest Books, 1990
View with a Grain of Sand: Selected Poems. Translated from the Polish by Stanislaw Baranczak and Clare Cavanagh. – New York : Harcourt, Brace, 1995
Nothing Twice : Selected Poems. Selected and translated by Stanislaw Baranczak and Clare Cavanagh. – Kraków : Wyd. Literackie, 1997*
Poems, New and Collected, 1957-1997. Translated from the Polish by Stanislaw Baranczak and Clare Cavanagh. – New York : Harcourt, Brace, 1998*
Nic Darowane = Nothing’s a Gift. Tl. Stanislaw Baranczak et al. ; wybór tekstów Mosze Chaim Porajer. – Warszawa : “Shalom”, 1999*
Miracle Fair : Selected Poems of Wislawa Szymborska. Translated by Joanna Trzeciak. – New York : Norton, 2001*
Nonrequired Reading : Prose Pieces. Translated from the Polish by Clare Cavanagh. – New York : Harcourt, 2002*
Chwila = Moment. Przekl. Clare Cavanagh, Stanislaw Baranczak. – Kraków : “Znak”, 2003. – Polish original with English translation*

Ett urval av hennes dikter finns i följande antologier
Polish Writing Today. Ed. by C. Wieniewska 1967
The Burning Forest. Modern Polish poetry. Ed. and transl. by Adam Czerniawski. – Bloodaxe Books 1988
Ariadne’s Thread: Polish Women Poets. Ed. and transl. by Susan Bassnett and Piotr Kuhiwczak 1988

På tyska
Salz: Gedichte. Übertr. und hrsg. von Karl Dedecius. – Suhrkamp 1973
Vokabeln. Hrsg. Jutta Janke 1979
Deshalb leben wir: Gedichte. Übertr. und hrsg. von Karl Dedecius. – Bibliothek Suhrkamp 1980
Hundert Freuden: Gedichte. Hrsg. und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp 1986
Frauen in Polen: Erzählungen und Gedichte. Hrsg. von O. Mannheimer. – Deutscher Taschenbuch-Verlag 1994
Auf Wiedersehn. Bis morgen: Gedichte. Ausgewählt und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp 1995
Hundert Freuden : Gedichte. Hrsg. und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp, 1996*
Die Gedichte. Hrsg. und übertr. von Karl Dedecius. – Suhrkamp, 1997*
Liebesgedichte. Ausgewählt und übertragen von Karl Dedecius. – Insel, 2005*

På franska
Dans le fleuve d’Héraclite. Trad. par Ch. Jezewski et I. Macor-Filarska. Éd. bilingue. – Beuvry : Maison de la Poésie Nord/Pas-de-Calais 1995*
De la mort sans exagérer. Trad. du polonais par Piotr Kaminski. – Paris : Fayard, 1996*
Je ne sais quelles gens ; précédé du Discours prononcédevant l’Académie Nobel. Trad. du polonais par Piotr Kaminski. – Paris : Fayard, 1997*

Sekundärlitteratur
E. Balcerzan, Kregi wtajemniczenia. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1982
Baranowska, Malgorzata, Wislawa Szymborska : Nobel ’96 for literature. Translated by Maria Chmielewska-Szlajfer, Chester Kisiel. – Warszawa : Interpress, 1996*
J. Kwiatkowski, Swiat wsród nie-swiatów. In: Jerzy Kwiatkowski, Remont pegazów. – Warszawa : “Czytelnik”, 1969
Legezynska, Anna, Wislawa Szymborska. – Poznan : Rebis, 1996*
Ligeza, Wojciech, O poezji Wislawy Szymborskiej : swiat w stanie korekty. – Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2001*
Lütvogt, Dörte, Untersuchungen zur Poetik der Wislawa Szymborska. – Wiesbaden : Harrassowitz, 1998*
The Mature Laurel. Essays on modern Polish poetry. Ed. by Adam Czerniawski. – Seren Books 1991
R. Matuszewski, Zbliska. Szkice literackie. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1981
S. Melkowski, Rówiesnicy i bracia starsi. – Warszawa : “Czytelnik”, 1980
Milosz, Czeslaw, Wislawa Szymborska and the Grand Inquisitor. Literary Imagination: The Review of the Association of Literary Scholars and Critics, 6:3 (2004 Fall)*
A. Sandauer, Pogodzona z historia. In: Poeci czterech pokolen. – Kraków : Wydawnictwo Literackie 1977
Wegrzyniakowa, Anna, Nie ma rozpusty wiekszej niz myslenie : o poezji Wislawy Szymborskiej. – Katowice : Tow. Zachety Kultury, 1996*

Svenska Akademien

* Updated in 2005.

Biobibliografisk notis

English
French
German
Polish
Swedish

Watch the 2023 Nobel Prize announcements

Coming up

Explore prizes and laureates

English French German Polish Swedish

English
French
German
Polish
Swedish